T̼r̼ộ̼m̼ ̼c̼ắ̼p̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼, dù nhỏ hay lớn không chỉ đơn thuần là t̼h̼ó̼i̼ ̼g̼i̼a̼n̼ ̼x̼ả̼o̼ của một số người vì n̼g̼u̼ồ̼n̼ ̼l̼ợ̼i̼ ̼n̼h̼ỏ̼, nhưng h̼ậ̼u̼ ̼q̼u̼ả̼ ̼b̼a̼o̼ ̼g̼i̼ờ̼ ̼c̼ũ̼n̼g̼ ̼k̼h̼ó̼ ̼l̼ư̼ờ̼n̼g̼ là vậy. Và giờ, nó đã thành một “kỹ nghệ”, t̼á̼o̼ ̼b̼ạ̼o̼,̼ ̼l̼i̼ề̼u̼ ̼l̼ĩ̼n̼h̼…
C̼h̼á̼y̼ ̼n̼h̼à̼ ̼v̼ì̼ ̼m̼ấ̼y̼ ̼l̼í̼t̼ ̼x̼ă̼n̼g̼
Buổi trưa, khu tập thể n̼g̼h̼è̼o̼ của nhà máy ô tô, người ta p̼h̼á̼t̼ ̼h̼o̼ả̼n̼g̼ ̼r̼ồ̼i̼ ̼h̼ô̼ ̼h̼o̼á̼n̼ ̼v̼ì̼ ̼m̼ộ̼t̼ ̼đ̼á̼m̼ ̼c̼h̼á̼y̼. Mấy đứa nhỏ đ̼e̼n̼ ̼n̼h̼ẻ̼m̼ ̼m̼ế̼u̼ ̼m̼á̼o̼, ôm chiếc bàn ủi Liên Xô cùng chiếc quạt “con cóc” ào ra ngoài đường. Người lớn nhúng những chiếc mền (chăn) vào nước rồi đ̼ậ̼p̼ ̼l̼ử̼a̼. Chỉ sau mười phút, đ̼á̼m̼ ̼c̼h̼á̼y̼ ̼t̼h̼i̼ê̼u̼ ̼r̼ụ̼i̼ ̼m̼ộ̼t̼ ̼c̼ă̼n̼ ̼n̼h̼à̼ ̼n̼h̼ỏ̼.
Không có t̼h̼i̼ệ̼t̼ ̼h̼ạ̼i̼ ̼v̼ề̼ ̼n̼g̼ư̼ờ̼i̼.̼ ̼T̼à̼i̼ ̼s̼ả̼n̼ ̼l̼ớ̼n̼ ̼n̼h̼ấ̼t̼ ̼b̼ị̼ ̼t̼h̼i̼ệ̼t̼ ̼h̼ạ̼i̼ là một con heo chuẩn bị x̼u̼ấ̼t̼ ̼c̼h̼u̼ồ̼n̼g̼. Bữa thịt heo nướng đãi cả khu tập thể, đổi lấy những người đàn ông tận dụng bạt xe tải, gỗ tạp dựng lại nhà cho người hàng xóm. Thời bao cấp, mọi thứ công cán đều được quy đổi rất dễ thương mà t̼i̼ề̼n̼ ̼b̼ạ̼c̼ ̼h̼ầ̼u̼ chưa len lỏi vào tâm hồn bất kì ai.
Nguyên nhân v̼ụ̼ ̼c̼h̼á̼y̼ sau đó được xác định: Chiếc xe máy công vụ của cơ quan được một bảo vệ r̼ú̼t̼ ̼t̼r̼ộ̼m̼ ̼m̼ộ̼t̼ ̼c̼h̼a̼i̼ ̼x̼ă̼n̼g̼. Lí do ă̼n̼ ̼t̼r̼ộ̼m̼ là vì anh này muốn ở nhà mình có c̼h̼ú̼t̼ ̼x̼ă̼n̼g̼, khi m̼ư̼ợ̼n̼ được chiếc xe cup 79 của ai đó thì… đổ vào chạy, hoặc chở vợ con đi ăn chè. Trưa đó, người vợ nấu ăn. Mấy đứa nhỏ thấy xoong cá kho, háo hức quá, t̼h̼ọ̼c̼ ̼đ̼ũ̼a̼ ̼g̼ắ̼p̼ ̼t̼r̼ộ̼m̼ ̼t̼h̼ì̼ ̼l̼à̼m̼ ̼n̼g̼ã̼ ̼b̼ế̼p̼ ̼l̼ò̼, l̼ử̼a̼ ̼t̼é̼m̼ ̼t̼ớ̼i̼ ̼c̼h̼a̼i̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼r̼ồ̼i̼ ̼p̼h̼á̼t̼ ̼h̼ỏ̼a̼.
T̼r̼ộ̼m̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ xe ô tô
Chú H. là một tài xế chở lãnh đạo. Cả nhà máy chỉ có hai đến ba chiếc xe ô tô con. Trước mỗi bận lãnh đạo nhà máy đi công tác, đi họp trên Sở thì chú H. đ̼á̼n̼h̼ ̼x̼e̼ ̼r̼a̼ ̼c̼ử̼a̼ ̼h̼à̼n̼g̼,̼ ̼d̼ù̼n̼g̼ ̼t̼e̼m̼ ̼p̼h̼i̼ế̼u̼ ̼m̼u̼a̼ ̼x̼ă̼n̼g̼. X̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼ được đựng trong những chiếc can bằng k̼i̼m̼ ̼l̼o̼ạ̼i̼ ̼c̼ủ̼a̼ ̼M̼ỹ̼. Sau mỗi chiều, chú H. l̼é̼n̼ ̼l̼ú̼t̼ ̼đ̼e̼m̼ ̼m̼ộ̼t̼,̼ ̼h̼a̼i̼ ̼l̼í̼t̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ đựng trong v̼ỏ̼ ̼c̼h̼a̼i̼ ̼r̼ư̼ợ̼u̼ Nàng Hương đem về nhà mình. Thấy chú H. lúc nào cũng chạy chiếc xe cub 79, người ta d̼ị̼ ̼n̼g̼h̼ị̼ rồi tiến hành theo dõi.
Cuối cùng q̼u̼y̼ ̼l̼u̼ậ̼t̼ ̼c̼h̼ô̼m̼ ̼c̼h̼ỉ̼a̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼ của chú H. cũng bị p̼h̼á̼t̼ ̼h̼i̼ệ̼n̼ ̼t̼a̼.̼ ̼“̼T̼h̼ủ̼ ̼đ̼o̼ạ̼n̼”̼ ̼đ̼ể̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ ̼t̼h̼ủ̼ ̼v̼à̼i̼ ̼l̼í̼t̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ của chú H là khi đ̼ổ̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ vào xe ô tô chở sếp, chú c̼h̼ừ̼a̼ ̼l̼ạ̼i̼ ̼m̼ộ̼t̼ ̼í̼t̼ ̼d̼ư̼ớ̼i̼ ̼c̼a̼n̼. L̼ư̼ợ̼n̼g̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ dùng không hết, chú “cán bộ đường lối” này đưa cho vợ b̼á̼n̼ ̼l̼ạ̼i̼. Những năm 1980s, việc b̼á̼n̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼l̼ẻ̼ ̼l̼à̼ ̼p̼h̼ạ̼m̼ ̼p̼h̼á̼p̼. Vợ chú toànb̼á̼n̼ ̼l̼é̼n̼,̼ ̼l̼ợ̼i̼ ̼n̼h̼u̼ậ̼n̼ ̼t̼h̼u̼ được cũng chỉ m̼u̼a̼ được cho con vỏn vẹn vài cuốn tập học trò, hoặc cây bút chì.
Đến các k̼i̼ể̼u̼ ̼t̼r̼ộ̼m̼ ̼c̼ắ̼p̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼ g̼â̼y̼ ̼h̼ậ̼u̼ ̼q̼u̼ả̼ lớn
Trong cuốn sách viết về tài xế có tên “Cuộc đời sau tay lái” của tác giả Trần Kiêm Hạ có kể về một người tài xế tên Xuân, biệt danh “X̼u̼â̼n̼ ̼c̼h̼ó̼”. Sở dĩ ông tài xế có tên này vì trong những chuyến xe đêm, ông thường xuyên c̼a̼n̼h̼ ̼n̼h̼ữ̼n̼g̼ ̼c̼o̼n̼ ̼c̼h̼ó̼ ̼c̼h̼ạ̼y̼ ̼r̼a̼ ̼đ̼ư̼ờ̼n̼g̼ ̼r̼ồ̼i̼ ̼t̼ì̼m̼ ̼c̼á̼c̼h̼ ̼ủ̼i̼ ̼x̼e̼ ̼v̼à̼o̼ ̼c̼á̼n̼ ̼c̼h̼ế̼t̼.
Thời bao cấp, đơn vị có thêm m̼i̼ế̼n̼g̼ ̼t̼h̼ị̼t̼ ̼c̼h̼ó̼ ̼c̼ả̼i̼ ̼t̼h̼i̼ệ̼n̼ ̼đ̼ạ̼m̼ là niềm vui lớn cho nhiều anh em khác của ông. Ngoài ra, ông còn là người nổi tiếng chạy xe tiết kiệm xăng dầu, bằng cách khi x̼e̼ ̼x̼ổ̼ ̼đ̼è̼o̼,̼ ̼ô̼n̼g̼ ̼t̼r̼ả̼ ̼s̼ố̼ ̼v̼ề̼ ̼0̼ rồi cho chạy trớn.
Một bữa, ông X̼u̼â̼n̼ ̼c̼h̼ó̼ thấy từ xa, qua ánh đèn pha thấy trong đống rơm có động đậy. Thói quen và kinh nghiệm giúp ông Xuân biết có chó sau rơm. Ông dí miếng ga, rồi đạp mo cho xe chạy trớn, tránh tiếng gầm động cơ, c̼h̼ó̼ ̼c̼h̼ạ̼y̼. Chiếc xe lao vào. H̼a̼i̼ ̼b̼á̼n̼h̼ ̼x̼e̼ ̼c̼á̼n̼ ̼c̼h̼ế̼t̼ ̼h̼a̼i̼ ̼n̼g̼ư̼ờ̼i đang xúc rơm… Từ đó, ông b̼ỏ̼ ̼v̼ô̼ ̼l̼ă̼n̼g̼,̼ ̼s̼a̼u̼ ̼k̼h̼i̼ ̼m̼ã̼n̼ ̼h̼ạ̼n̼ ̼t̼ù̼.
Thông thường, các chủ xe đã tính toán quãng đường cho lượng n̼h̼i̼ê̼n̼ ̼l̼i̼ệ̼u̼ ̼t̼i̼ê̼n̼ ̼h̼a̼o̼. Các tài xế đường dài ngoài phần lương, vẫn muốn có thêm thu nhập. Họ g̼i̼a̼n̼ ̼l̼ậ̼n̼ ̼b̼ằ̼n̼g̼ ̼c̼á̼c̼h̼ ̼x̼ổ̼ ̼đ̼è̼o̼, xe chạy với số 0, tức là chạy trớn. Một phần x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼ ̼k̼h̼ô̼n̼g̼ ̼t̼i̼ê̼u̼ ̼h̼a̼o̼ do động cơ không hoạt động đó đôi khi chỉ m̼u̼a̼ ̼đ̼ư̼ợ̼c̼ ̼g̼ó̼i̼ ̼t̼h̼u̼ố̼c̼ ̼l̼á̼ ̼n̼h̼ư̼n̼g̼ ̼đ̼ổ̼i̼ ̼l̼ạ̼i̼ ̼l̼à̼ ̼m̼ạ̼n̼g̼ ̼s̼ố̼n̼g̼ của nhiều người.
Mấy năm trước, trên đường đèo Đại Ninh, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận diễn ra v̼ụ̼ ̼t̼a̼i̼ ̼n̼ạ̼n̼ ̼k̼i̼n̼h̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ ̼l̼à̼m̼ ̼c̼h̼ế̼t̼ ̼9̼ ̼n̼g̼ư̼ờ̼i̼ ̼N̼g̼a̼. V̼ụ̼ ̼t̼a̼i̼ ̼n̼ạ̼n̼ ̼t̼h̼ư̼ơ̼n̼g̼ ̼t̼â̼m̼ ̼s̼a̼u̼ ̼đ̼ó̼ ̼c̼ũ̼n̼g̼ ̼c̼h̼ì̼m̼ trôi theo thời gian, nhưng tại các diễn đàn, người ta cho rằng, chính việc “̼t̼i̼ế̼t̼ ̼k̼i̼ệ̼m̼”̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼ đã dẫn tới h̼ậ̼u̼ ̼q̼u̼ả̼ đó. Nguyên tắc lên đ̼è̼o̼ ̼b̼ằ̼n̼g̼ ̼s̼ố̼ ̼n̼à̼o̼ ̼t̼h̼ì̼ ̼x̼u̼ố̼n̼g̼ ̼đ̼è̼o̼ ̼b̼ằ̼n̼g̼ ̼s̼ố̼ ̼đ̼ó̼ ̼đ̼ã̼ ̼k̼h̼ô̼n̼g̼ ̼đ̼ư̼ợ̼c̼ ̼t̼à̼i̼ ̼x̼ế̼ tuân thủ.
>>> Xem thêm: Không làm từ thiện nhưng 400 năm trước chúa Trịnh đã có lần b̼ắ̼t̼ bá quan phải “̼s̼a̼o̼ ̼k̼ê̼”̼ ̼t̼i̼ề̼n̼ ̼q̼u̼ỹ̼
Khi xe chạy trớn theo quán tính, tài xế sẽ dùng thắng nhiều hơn. B̼ộ̼ ̼p̼h̼ậ̼n̼ ̼b̼ơ̼m̼ ̼d̼ầ̼u̼ ̼t̼h̼ắ̼n̼g̼ ̼d̼ễ̼ ̼b̼ị̼ ̼h̼ỏ̼n̼g̼ dẫn tới h̼i̼ệ̼n̼ ̼t̼ư̼ợ̼n̼g̼ ̼x̼e̼ ̼m̼ấ̼t̼ ̼t̼h̼ắ̼n̼g̼ ̼v̼à̼ ̼l̼a̼o̼ ̼v̼à̼o̼ ̼n̼ú̼i̼,̼ ̼h̼o̼ặ̼c̼ ̼x̼u̼ố̼n̼g̼ ̼v̼ự̼c̼. T̼r̼ộ̼m̼ ̼c̼ắ̼p̼ ̼x̼ă̼n̼g̼ ̼d̼ầ̼u̼, dù nhỏ hay lớn không chỉ đơn thuần là t̼h̼ó̼i̼ ̼g̼i̼a̼n̼ ̼x̼ả̼o̼ của một số người vì n̼g̼u̼ồ̼n̼ ̼l̼ợ̼i̼ ̼n̼h̼ỏ̼,̼ ̼n̼h̼ư̼n̼g̼ ̼h̼ậ̼u̼ ̼q̼u̼ả̼ ̼b̼a̼o̼ ̼g̼i̼ờ̼ ̼c̼ũ̼n̼g̼ ̼k̼h̼ó̼ ̼l̼ư̼ờ̼n̼g̼ là vậy. Và giờ, nó đã thành một “̼k̼ỹ̼ ̼n̼g̼h̼ệ̼”̼,̼ ̼t̼á̼o̼ ̼b̼ạ̼o̼,̼ ̼l̼i̼ề̼u̼ ̼l̼ĩ̼n̼h̼…
