Người con gái Hà Nội xưa không chỉ đẹp trong cách ăn mặc, phong thái hàng ngày, mà họ còn đẹp trong cách ăn phở đúng chất của người Tràng An lịch sự, tao nhã.
Nhớ hương vị phở Hà Nội
Hương vị phở Hà Nội, dù đi xa cũng nhớ mãi. Câu chuyện của chị Phạm Thanh Hương – một người xa xứ, trở về Hà Nội chia sẻ:
11:00… Nội Bài – ga nội địa những ngày này đã bắt đầu nhộn nhịp trở lại. Đặt chân xuống sảnh đến, dù vẫn còn chiếc khẩu trang kín mít, hai tay còn lễ mễ vali, túi xách, tôi đã chộn rộn một cảm giác rõ rệt: VỀ NHÀ.
Trải qua đám mùi hỗn tạp ở sân bay, tôi ùa vào dòng người lấy hành lý. Bước ra sảnh và tìm một chiếc taxi. Trên xe, tôi chịu đựng cái thứ mùi nồng nồng của tinh dầu nhân tạo treo ở xe.
Căn nhà có cánh cổng sắt mới làm lại được vài năm, có khoảng sân gạch giữ lại được cây khế cao chót vót rợp bóng, có góc tường treo những giò lan mãi chẳng nở hoa sau nhiều nỗ lực của bố tôi.
Cái mùi hương mong ngóng hàng đêm xuất hiện. Mùi hương “theo yêu cầu” mà tôi đã dặn mẹ trước ngày về: Con muốn ăn phở. Ông nội vẫn giữ nếp xưa, gọi phở là “bữa cải thiện”. Đối với bữa cơm ngày nay thì nấu phở đôi khi còn đơn giản gọn nhẹ hơn “món Tây, món Tàu” này nọ.
Trong nhà, ai cũng thích thú cái hương vị phở, miễn sao là không phải ăn cơm. Mẹ tôi đặt nồi nước phở sôi sùng sục lên tấm lót nồi trên bàn ăn, sau đó khéo léo chan từng bát tô lớn đã sắp sẵn bánh phở chần nóng, thịt bò thái mỏng, hành thái nhỏ…, đã trở thành hình ảnh thân thương khiến bố mỉm cười mà rót cho ly rượu đầu bữa đầy thêm một chút.
Bát phở mẹ nấu chứa hương vị gợi ký ức hơn bất cứ bát phở nào trên mảnh đất Hà Nội này. Mỗi khi nhắc tới phở, tôi chỉ nhớ đến bát phở ở nhà. Cho dù, ngoài kia có biết bao thương hiệu phở lâu đời ở cái đất Hà Nội này.
Cái mùi nồi xương hầm, mùi hồi, mùi quế, mùi thảo quả, hạt mùi thơm lừng khắp nhà, khiến bất cứ kẻ ngủ nướng cuối tuần nào cũng phải bật dậy để chiều lòng cái bụng đang réo sôi ùng ục.
Không chỉ thế, mùi của mùi tàu (ngò gai), hành tây, rau mùi, húng quế thơm thơm trên đầu ngón tay mẹ khéo léo nhặt, rửa. Bát phở ăn thì nhanh, nhưng mùi hương lưu lại vướng vít trong gian bếp, lan tỏa ra phòng khách, rồi phảng phất cả dưới chân cầu thang.
Xem thêm: Quán bún chả 30 năm núp dưới chân cầu thang, khách phải ăn đứng vẫn bán vèo vèo 600 suất/ngày
Bài học ăn phở chỉ gái Hà Nội xưa mới biết
Ăn phở, nhưng không phải ai cũng biết cách ăn. Đến giờ, tôi vẫn chẳng quên được “bài học ăn phở” mà khi xưa mẹ đã dạy. Con gái Hà Nội, ăn phở phải tế nhị, đừng để ra đời người ra cười “mang tiếng người Tràng An”.
Mỗi người sẽ dùng một đũa, một thìa. Khi ăn, không được tạo ra âm thanh “sột soạt” khi hút sợi phở. Khéo léo gắp sợi phở gọn trong thìa, lấy một chút nước, sau đó đưa gọn vào miệng.
Bánh phở dai, miếng thịt bò mềm tan trong miệng, vị giác được thức tỉnh với các loại rau gia vị hòa cùng vị nước dùng thanh ngọt, khứu giác được nuông chiều với những sợi khói mỏng tang phả ra từ bát phở chan nước nóng già…
Khi lớn, tôi đã biết cách ăn ăn ớt chưng, giấm tỏi, bỏ thêm chút hạt tiêu. Bát phở lên hương, lên vị đậm đà hơn, kích thích vị giác nhiều hơn. Nhờ đó, tôi đã hình dung rõ hơn về một bát phở Hà Nội tròn vị. Cái hương vị, mùi thơm ấy, cho dù đi xa nhưng nó vẫn khiến tôi hồi ức về.
Tôi cũng tập tành học mẹ cách nấu phở. Bạn bè tôi người miền Nam, người nước ngoài, mỗi lần có dịp lại muốn được ăn phở Hà Nội. Họ nói, mỗi người có một “tay nghề” khác nhau, nhưng cái tinh thần thì không thể lẫn đâu được.
Bát phở do chính tay cô gái Hà Nội nấu có sức hấp dẫn đến lạ thường. Mỗi khi tôi trổ tài, mọi người khen nức nở, “đánh bay” một bát to bự. Ở nhà nấu phở, tôi cho đó là bình thường; nhưng đến khi đi xa, bỗng thấy món phở Hà Nội trở thành niềm tự hào khôn tả.
