Được biết đến là hoàng hậu cuối cùng của các triều đại phong kiến Việt Nam, Hoàng hậu Nam Phương đã sống một cuộc đ̼ờ̼i̼ huy hoàng nhưng cũng khiến nhiều người tiếc thương khi ra đi ở tuổi 49 tại nơi xứ người.
N̼g̼ô̼i̼ ̼m̼ộ̼ giản dị ở miền Trung nước Pháp
M̼ộ̼ Nam Phương Hoàng hậu tại n̼g̼h̼ĩ̼a̼ ̼t̼r̼a̼n̼g̼ Công giáo ở Chabrignac (miền Trung nước Pháp). Bà q̼u̼a̼ ̼đ̼ờ̼i̼ chiều ngày 14/9/1963 ở tuổi 49, sau một đợt k̼h̼ó̼ ̼t̼h̼ở̼. Thời khắc bà Nam Phương t̼ừ̼ ̼g̼i̼ã̼ cõi đ̼ờ̼i̼, ngoài hai người giúp việc trong nhà, không có một người r̼u̼ộ̼t̼ ̼t̼h̼ị̼t̼ nào có mặt bên cạnh bà. Khi đó các con bà đang đi học hoặc làm ở Paris, còn Bảo Đại sống ở miền Nam nước Pháp.
M̼ộ̼ của Hoàng hậu Nam Phương đặt tại một khu đồi xinh đẹp. Ảnh: Trịnh Quốc Huy
Đường dẫn lên n̼g̼h̼ĩ̼a̼ ̼t̼r̼a̼n̼g̼ Chabrignac khá nhỏ. Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
Đ̼á̼m̼ ̼t̼a̼n̼g̼ của Hoàng hậu Nam phương được cử hành theo nghi thức đạo Công giáo rất đơn giản, chỉ có sự hiện diện của các hoàng tử, công chúa và một số bạn bè thân thiết, còn c̼ự̼u̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ Bảo Đại thì không tới dự. Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
N̼g̼ô̼i̼ ̼m̼ộ̼ giản dị nhưng trang trọng của cựu Hoàng hậu. Ảnh: Trịnh Quốc Huy
L̼i̼n̼h̼ ̼c̼ữ̼u̼ của bà Nam Phương được a̼n̼ ̼t̼á̼n̼g̼ tại n̼g̼h̼ĩ̼a̼ ̼t̼r̼a̼n̼g̼ Công giáo ở Chabrignac, nơi bà sống những năm cuối đ̼ờ̼i̼ ở Pháp. Trên m̼ộ̼ của bà có tấm bia ghi những dòng chữ Hán “Đại Nam Nam Phương Hoàng Hậu Chi Lăng” (Lăng của Hoàng hậu Nam Phương nước Đại Nam). Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
Trên m̼ộ̼ còn dựng tấm bảng nhỏ khắc chữ Pháp “Ici Repose L’impératrice Nam Phuong Née Jeanne Mariette Nguyen Huu Hao” (Đây là nơi a̼n̼ ̼n̼g̼h̼ỉ̼ của Hoàng hậu Nam Phương, nhũ danh Jeanne Mariette Nguyễn Hữu Hào). Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
Ảnh: Trịnh Quốc Huy
Ảnh: Trịnh Quốc Huy
Khu m̼ộ̼ hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam nhìn từ phía sau. Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
Theo cuốn sách cuốn sách “Nam Phương – hoàng hậu cuối cùng” của tác giả Lý Nhân Phan Thứ Lang, đã có lần bà Nam Phương ngỏ ý được trở về Việt Nam, để khi q̼u̼a̼ ̼đ̼ờ̼i̼ được a̼n̼ ̼t̼á̼n̼g̼ bên cạnh m̼ộ̼ thân sinh và thân mẫu ở Đà Lạt. Tuy nhiên, ý nguyện của bà không thành vì c̼ự̼u̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ Bảo Đại và các con của bà phản đối không cho bà về. Ảnh: Trịnh Quốc Huy.
Những năm tháng l̼ư̼u̼ ̼v̼o̼n̼g̼ cuối đ̼ờ̼i̼
Năm 1947, Hoàng hậu Nam Phương đưa các con sang Pháp sinh sống. Thời gian đầu, mẹ con c̼ự̼u̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ hậu sống ở lâu đài Thorenc tại Cannes. Bà gửi các con vào trường trung học Couvent des Oiseaux, nơi bà từng học thời con gái. Hằng ngày, ngoài việc chăm sóc con cái, bà thường đọc sách báo hoặc chăm sóc hoa lá trong vườn, buổi tối thì chơi piano cho các con nghe. Những ngày lễ, mấy mẹ con cùng ra phố xem phim hoặc mua sắm.
Nam Phương Hoàng hậu thời còn học ở Pháp. Ảnh sưu tầm
Nhan sắc khuynh thành lúc sinh thời của Hoàng hậu Nam Phương. Ảnh sưu tầm
Năm 1958, khi các con đều đã lớn, mỗi người đi một nơi, bà Nam Phương rời Cannes, dọn về ở lâu đài Domain de la Perche ở vùng quê Chabrignac, cách Paris chừng 400 – 500km. Nơi này có một trang trại lớn của riêng bà Nam Phương mà trước đây cha mẹ bà đã mua cho. Trang trại rộng tới 160 mẫu đất, một đàn bò gần trăm con và một vườn hồng nở hoa quanh năm.
Bà Nam Phương và 5 con tại Cannes, Pháp. Ảnh sưu tầm
Nơi ở của bà có rừng bao quanh, gồm 32 phòng, 7 phòng tắm, 5 phòng khách. Về đ̼ờ̼i̼ sống vật chất, bà Nam Phương không lúc nào thiếu thốn khi sống ở xứ người. Tài sản riêng do gia đình bà (ông bà Nguyễn Hữu Hào) tậu cho bà gồm một chung cư lớn tại Neuilly và ở đại lộ Opera. Ngoài ra bà còn nhiều nhà đất ở bên xứ Marocco, Congo… Những bất động sản này bà đã chia cho các con mỗi người một phần riêng và chỉ giữ lại trang trại ở Charbrignac.
Cổng vào lâu đài Domain de la Perche – Nơi ẩn cư cuối đ̼ờ̼i̼ của Hoàng hậu. Ảnh sưu tầm
Nhà của bà ở Charbrignac cách biệt với những nhà dân ở vùng này, vì là làng quê nên mọi người ít có dịp giao thiệp với nhau. Dân làng Chabrignac kể rằng, bà Nam Phương giàu có nhưng sống trầm lặng. Bao nhiêu năm chỉ thấy c̼ự̼u̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ Bảo Đại về thăm Hoàng hậu mấy lần trong chốc lát rồi đi ngay, lần lâu nhất là vài ngày khi diễn ra đám cưới của công chúa Phương Liên.
Những năm sau này bà Nam Phương ít đi ra ngoài và gặp gỡ ai. Cũng có đôi khi bà Nam Phương đi Paris để thăm các con đang học và làm ăn ở đó. Và ngược lại những dịp hè thì các con có về đây thăm mẹ ở ít ngày cho bà đỡ buồn.
Khu trang trại rộng tới 160 mẫu. Ảnh sưu tầm
Khi có việc ra ngoài, bà thường tự tay lái chiếc xe hơi hiệu Dauphine, có thêm cô hầu gái hay người quản gia đi theo. Bà nuôi trong điền trang 4 người giúp việc nông, một số người h.ầu gái và một viên quản gia người Pháp. Tất cả người ăn kẻ ở trong nhà đều được bà đối xử thân tình và gần gũi.
Cho đến cuối đ̼ờ̼i̼, bà vẫn sống trong nhung lụa nhờ gia đình c̼ự̼ ̼p̼h̼ú̼ của mình. Tuy nhiên, với bà Nam Phương, tiền không giúp mua được niềm vui. C̼ự̼u̼ ̼h̼o̼à̼n̼g̼ hậu sống lặng lẽ với thú vui điền viên trong trang trại Chabrignac.
Ngày 14/9/1963, vừa từ thị trấn Brive cách điền trang 30 km trở về, bà Nam Phương đã cảm thấy đ̼a̼u̼ h̼ọ̼n̼g̼. Viên b̼á̼c̼ ̼s̼ĩ̼ được mời đến đã k̼h̼á̼m̼ qua loa và kết luận bà bị v̼i̼ê̼m̼ h̼ọ̼n̼g̼ nhẹ, chỉ uống t̼h̼u̼ố̼c̼ vài ngày là khỏi. Nhưng sau đó cơn đ̼a̼u̼ tiếp tục h̼o̼à̼n̼h̼ ̼h̼à̼n̼h̼ d̼ữ̼ ̼d̼ộ̼i̼. Trước khi b̼á̼c̼ ̼s̼ĩ̼ thứ hai kịp đến nơi thì Nam Phương Hoàng hậu đã q̼u̼a̼ ̼đ̼ờ̼i̼.
(Tổng hợp)
>>> Xem thêm: 6 “bóng hồng” lướt qua cuộc đời vua Bảo Đại: Người được tặng biệt thự xa hoa, người cưu mang lúc tay trắng
