“Chiều Nay Không Có Em” là tình khúc đầu tiên được Ngô Thụy Miên cho ra mắt công chúng, khi đó ông mới 17 tuổi…
Nhạc sĩ của những tình ca
Dòng nhạc trữ tình Việt Nam từ thập niên 1960 trở về sau đã có sự xuất hiện của nhiều nhạc sĩ mới cùng những tác phẩm đã trở thành b̼ấ̼t̼ t̼ử̼. Đại diện cho thế hệ này là bộ 5 nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, Từ Công Phụng, Vũ Thành An, Lê Uyên Phương, và trẻ nhất là Ngô Thuỵ Miên.
5 nhạc sĩ này cùng sáng tác thể loại tình ca, nhưng mỗi người đều sở hữu những cá tính âm nhạc riêng biệt.Trong số 5 nhạc sĩ thì có 2 nhạc sĩ hiếm hoi đã dành cả cuộc đời chỉ để sáng tác những bài tình ca lãng mạn, đó là Từ Công Phụng và Ngô Thuỵ Miên.
Ngô Thụy Miên sáng tác âm nhạc theo cảm xúc của tự thân, chứ không phải theo đặt hàng hay trào lưu nào đó của xã hội. Sáng tác đầu tiên: Chiều Nay Không Có Em ông viết dành cho tuổi trẻ của mình, cũng chính là dành cho nhiều thế hệ thanh niên và sinh viên khác.
Ngô Thụy Miên không sáng tác các thể loại nhạc khác, vì ông tâm sự rằng ông không có ý muốn đó. Khoảng 70 tác phẩm trong cả cuộc đời sáng tác của ông đều không đi quá tình ca.
Về đặc trưng nhạc tình ca của ông trong thập kỷ 60-70, ông cũng từng chia sẻ: “Nhạc của tôi luôn luôn tôi muốn viết cho được vui mặc dầu là một chuyện buồn, nhưng mà về ý nó vẫn vui. Cái đẹp của cuộc tình là nó có đ̼ổ̼ v̼ỡ̼ nhưng mà vẫn thấy nó đẹp”.
Xem thêm: Một vài kỷ niệm với ca – nhạc sỹ Duy Khánh: Tiếc nhớ tài năng trăm năm có một
Bản tình ca cho tuổi trẻ
“Chiều Nay Không Có Em” là tình khúc đầu tiên được Ngô Thụy Miên cho ra mắt công chúng, khi đó ông mới 17 tuổi, nhưng là kết tinh của một quá trình dài trong thời niên thiếu ông được tiếp xúc với văn thơ và âm nhạc.
“Chiều Nay Không Có Em” mở ra một khung cảnh rộng, chiều lang thang một mình trên phố vắng, nhớ người yêu. Hình ảnh “phố dài” làm nỗi cô đơn dường như tăng lên gấp bội.
“Chiều nay mình lang thang trên phố dài
Không có em ai chung bước d̼ỗ̼i̼ nhau g̼i̼ậ̼n̼ h̼ờ̼n̼”
Ở các bài tình ca khác, đi trên phố, thường đã xảy ra những câu chuyện nào đó giữa hai người, nhớ lại những kỷ niệm chung nào đó.
Nhưng trong bài hát này, tác giả có thể đã tạo ra một sự khác biệt trong làng tân nhạc đương thời khi dùng nghệ thuật đảo ngược: điều gì cũng không có, khi trong mọi bối cảnh của nhân vật đều là “không có em”: phố không em, mùa thu không em, mùa đông không em, đến tận cả cuộc đời cũng không em; trong đôi mắt chàng trai chỉ còn nỗi buồn của sự chờ mong, thoáng chút một sự t̼r̼á̼c̼h̼ m̼ó̼c̼ nhẹ nhàng:
“Không có em đôi mắt buồn nào đợi chờ
Xin cho nhau lời vỗ về
Sao đành quên đi ngày tháng đó”
Niềm vui kia đã xa vắng khi cuộc tình không còn. Cái còn lại với chàng trai chỉ là sự cô đơn và nỗi buồn thương nhớ, tất cả những kỷ niệm xưa đối với người yêu giờ chỉ còn lại một con phố dài, nếu không có “người mình yêu” đi trên đó thì phố kia dù vắng hay đông thì có gì khác nhau trong tâm mắt chàng trai…
Không có hình bóng cụ thể nào của người con gái ở đây nhưng tình yêu lãng mạn của họ thì lại hiện lên rất thật, một tình yêu học trò còn chưa chín, còn nhiều n̼g̼ầ̼n̼ n̼g̼ạ̼i̼:
“Như ước mơ xin nhớ lần mình hẹn hò
Xin cho nhau một lời rồi
Xin tình yêu ấy lên ngôi”
Mọi tình cảm của chàng trai đều gắn liền với kỷ niệm cùng với người yêu, đến mức chàng cảm thấy mọi thứ quen thuộc đều trở nên vô vị khi chẳng có nàng:
“Không có em còn ai thương lá thu bay
Còn ai vương vấn cơn s̼a̼y̼
Đời g̼i̼a̼n̼ d̼ố̼i̼ cô đơn mình ta”
Ở đây số phận của tình yêu này đã được tiết lộ, khi tình yêu chỉ còn là đơn phương thì cũng chẳng khác gì tự mình l̼ừ̼a̼ d̼ố̼i̼ mình, sống mãi trong ảo ảnh của tình yêu.
Dù chàng trai kia có đắm chìm đến mấy, thực tế nàng vẫn cứ vô tình, dù nàng có phải cô đơn nơi phố thị, nàng cũng không m̼à̼n̼g̼ tới tình yêu với người cũ, chàng trai hiểu điều đó, và chuyện này làm cho mối tình của chàng càng trở nên t̼u̼y̼ệ̼t̼ v̼ọ̼n̼g̼ hơn:
“Dù mai mình em tôi trên phố người
Sao mắt nhung không nuối tiếc khát khao đợi chờ”
Nhân tình là vậy, biết làm sao! Trong cõi đời này còn có nhiều người chìm đắm trong những ảo ảnh tình yêu, bao gồm cả bản thân tác giả, vì như ông đã nói, ông chỉ sáng tác cho riêng mình, bày tỏ nội tâm của mình cho thiên hạ.
Nhưng tình ca của ông có đặc điểm là tác phẩm mở, nghĩa là các tình cảm rất riêng tư, nhưng đồng thời cũng rất phổ quát, phù hợp với tâm lý của nhiều người.
Và ca sĩ Sĩ Phú vẫn là nhà quán quân thể hiện ca khúc này.
Click để nghe Sĩ Phú hát “Chiều nay không có em”:
(Theo nhacvangonline, nhacxua.vn)
