Ký ức kinh hoàng về trận đại hồng thủy ở Huế năm 1999: Những khuôn mặt bạc thếch vì thiếu ăn

Những khuôn mặt bạc thếch vì đói, của cải vật chất trôi theo dòng nước,… là những kí ức đ.au th.ương còn xót lại sau trận đại hồng thủy kinh hoàng năm 1999 tại Huế.

Kí ức ki.nh ho.àng không bao giờ quên

Đến hôm nay tôi vẫn nhớ như in những gì cơn lũ năm 1999 để lại trên đất Huế. Vừa bước vào đầu tháng 11, mưa lớn đổ về, nước lên nhanh, không ai kịp trở tay. Điện tắt, trời tối như mực, nước lũ vào đến nhà. Cuộc chạy trốn cơn lũ diễn ra 5-6 ngày. Không kịp mang theo vật dụng gì. Áo quần không kịp khô. Những bộ nào vừa vặn, bất kể của trai hay gái chúng tôi đều mặc. Những bữa ăn thiếu trước hụt sau. Điện mất, thông tin hầu như không có. Trời vẫn không ngừng mưa. Quốc lộ 1 đoạn gần nhà chúng tôi trú nước lũ đã chảy băng qua.

Trận đại hồng thủy năm 1999 – Kí ức kinh hoàng không bao giờ quên

Sau cơn lũ, căn nhà tôi ngập trong bùn. Một số căn nhà bị nước xô nghiêng ngả. Lúa gạo ướt. Nguồn nước bị ô nhiễm. Cái đói, khát đeo đẳng. Nhà cửa nhếch nhác, trơn trượt, chỗ ngủ ướt đẫm. Một vài hôm lại có tiếng kẻng vang lên, người dân tập trung ở sân hợp tác nhận hàng cứu trợ: mì, miếng lương khô, gạo, chăn mền…

Sau trận đại hồng thủy, đời sống người dân vô cùng khó khăn

Cuộc sống của người dân trong vùng mất một thời gian lâu mới ổn định. Việc học hành của chúng tôi phải kéo qua cuối tuần để kịp lịch. Ổn định cuộc sống chưa được bao lâu, cuối tháng 12/1999 cơn lũ khác tiếp tục đổ về. May mắn là lũ nhỏ, nước chỉ tiệm cận trước sân nhà và rút nhanh.

>>> Xem thêm: Ảnh khó quên về Huế năm 1962 – 1963: Chùa Thiên Mụ nhìn từ trực thăng, nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế giữa ruộng đồng mênh mông

Còn lại gì sau cơn đại hồng thủy?

Những ngày đầu tháng 11 này, người dân vẫn nhắc nhở nhau về cơn lũ lịch sử 1999. Sau những cuộc vật lộn với bão lũ bây giờ sự chủ quan đã không còn. Họ thận trọng hơn, biết lường trước sự việc. “Sống chung với lũ” là cụm từ được nhắc đến nhiều trong những năm qua. Sự chủ động của người dân đã làm giảm bớt sự tang thương mỗi mùa mưa lũ.

Cơn đại hồng thủy đi qua, dân làng bắt tay vào dựng, sửa lại nhà. Sau cuộc chạy thoát khỏi cơn lũ dữ về sau người dân làng tôi nhà nào cũng làm thêm một cái gác (dân địa phương hay gọi là cái tra) để trú tránh khi lũ về. Không riêng gì chỗ tôi mà người dân các vùng quê Thừa Thiên-Huế ai cũng tự làm những cái tra như vậy.

Người dân chủ động tìm kiếm các phương pháp chống bão lũ

Chiếc tra thường làm bằng tre ghép lại hoặc gỗ, ván. Sau khi xong vụ, người dân chuyển lúa lên đó cất trữ trước. Có lũ về, dân bắc thang leo lên trú. Để yên tâm họ thường mang theo chiếc cưa hoặc rựa đề phòng lũ lên cao thì phá mái nhà leo ra bên ngoài. Sau này, những chiếc tra lùi dần vào ký ức khi người dân có điều kiện xây nhà kiên cố có gác bằng bê-tông cốt thép.

Đầu tháng 9 vừa rồi, tôi ra đưa tin mưa lũ ở Tân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Nơi đây, là một rốn lũ đúng nghĩa. Địa hình lòng chảo cùng với các dãy núi đá vôi bao quanh nên một năm Tân Hóa xảy ra 3-4 trận lũ. Mưa trút xuống, nước đổ về, nhà dân bị nhấn chìm.

Cả thành phố chìm trong biển nước

Năm 2010 là năm lũ lớn nhất ở Tân Hóa. Những phận người không kịp chạy lũ, ch.ết tứ.c tư.ởi. Trải qua các cơn lũ, với những mất mát lớn dân Tân Hóa biết rằng họ phải tìm cách gì đó để sống chung với th.iên ta.i. Nhà nổi hay nhà phao là giải pháp mà người dân nơi đây nghĩ ra.

Hơn 4 năm nay những ngôi nhà nổi đã cứu người dân Tân Hóa qua không biết bao nhiêu trận lũ. Hơn 400 ngôi nhà nổi được đưa vào sử dụng ở Tân Hóa trong tổng số 697 nhà dân. Kinh phí cho một ngôi nhà thấp nhất tầm 20 triệu, tùy vào diện tích. Những ngôi nhà được thiết kế bằng khung sắt; sàn lót ván; mái che và vách bằng tôn; bệ đỡ là các thùng phi nhựa. Ngôi nhà được neo lại bằng hai thanh sắt cao đóng chặt xuống đất. Khi những bản tin thời tiết dự báo tiết trời chuẩn bị qua mùa mưa cũng là lúc người dân Tân Hóa trích trữ lương thực, chuyển những thứ thiết yếu qua nhà nổi. Lũ đổ về, người dân lên nhà ngồi. Ngôi nhà lên xuống tùy vào con nước.

Người dân khổ sở mỗi khi có lũ lụt

Nhà nổi ở Tân Hóa, những chiếc tra của người dân Thừa Thiên-Huế hay nhà chống lũ là những bằng chứng cho sự thích nghi với lũ của người dân. Hơn ai hết chúng tôi là những người quá hiểu sự thống khổ mỗi khi mùa mưa lũ đến.

Cơn lũ đi qua để lại những ký ức đau buồn và những bài học cho người dân vùng lũ như tôi. Nhưng cho đến giờ, chúng dường như vẫn chỉ là bài học riêng của những người đã trải qua lũ. Những căn nhà nổi chống lũ vẫn đang là bài học riêng của người dân Tân Hóa. Chỉ có một tổ chức từ thiện cá nhân đang kêu gọi xây dựng lác đác vài trăm căn nhà cho người dân những vùng chịu ảnh hưởng của thiên tai.

Người dân rút ra nhiều bài học và chủ động hơn trong việc chống bão lũ

Những bài học ấy, dù đánh đổi bằng bao nhiêu mất mát, chưa phải là bài học của quốc gia. Chương trình về hỗ trợ người nghèo xây nhà phòng chống lũ, bão rất thiết thực của Chính phủ một thời gian bị tắc vì kinh phí để dựng nên ngôi nhà không phải nhỏ. Không có tiền bù vào, sợ phải mang nợ ngân hàng khi vốn dĩ đã nghèo, già cả. Vì thế, một số hộ nhận tiền về phải ngậm ngùi trả lại do không đủ xây nhà như dự toán ban đầu.

Cơn đại hồng thủy đã đi qua được tròn 20 năm, và Việt Nam vẫn đang đương đầu với những biểu hiện cực đoan mới của biến đổi khí hậu. Liệu chúng ta có rút ra được điều gì để những ký ức đau buồn như trên không phải xảy ra thêm một lần nữa?

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *