“D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼”: Tác phẩm “b̼í̼ ̼ẩ̼n̼” của Trịnh Công Sơn, đến nay mới trình diễn một lần duy nhất

Dã tràng ca

“D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” hay còn gọi “Trường ca Tiếng hát d̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼” là một trong số ít sáng tác theo thể loại trường ca trong kho tài đồ sộ 600 bản nhạc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Bài hát được trình diễn duy nhất một lần trong đại nhạc hội trường Sư phạm

Trong danh mục hơn 600 tác phẩm âm nhạc mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã sáng tác lúc sinh thời, “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” khá b̼í̼ ̼ẩ̼n̼. Cho dù đã được biết đến và công khai văn bản từ lâu, đây vẫn là một tác phẩm mà đa số công chúng chưa từng nghe. Trong khi đó, những người từng chứng kiến sự ra đời của tác phẩm này thì cũng chỉ còn nhớ về “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” một cách không đầy đủ và có phần mơ hồ.

Trịnh Công Sơn chỉ huy ban hợp xướng trình diễn bài hát tại trường Sư phạm Quy Nhơn tổ chức (1964).
Trịnh Công Sơn chỉ huy ban hợp xướng trình diễn bài hát tại trường Sư phạm Quy Nhơn tổ chức (1964).

Sở dĩ như vậy là bởi “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” ngay lúc mới được nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sáng tác chỉ được trình diễn đúng một lần, mà thời gian trình diễn đến nay cũng được nhớ lại một cách chưa đầy đủ. Có người nhớ là năm 1962, có người nói năm 1964, còn gia đình nhạc sĩ lại cung cấp năm ra đời là 1963.

Những m̼ầ̼m̼ ̼m̼ố̼n̼g̼ cho D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼ đã bắt đầu từ thuở thiếu thời của Trịnh Công Sơn ở Huế, khi ông thường xuyên theo mẹ đi chùa Phổ Quang tìm hiểu P̼h̼ậ̼t̼ ̼h̼ọ̼c̼. Một thời gian sau, để lập thân, và cũng để tránh q̼u̼â̼n̼ ̼d̼ị̼c̼h̼, Trịnh Công Sơn vào học trường Sư phạm Quy Nhơn. Mảnh đất ven biển tuyệt đẹp này cũng là nơi đã tạo cảm hứng để những bản tình ca của Trịnh Công Sơn ra đời như Diễm xưa, Biển nhớ… và đặc biệt là bản trường ca đầu tiên: Tiếng hát d̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼.

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cùng bạn giáo sinh Sư phạm Quy Nhơn - Ảnh tư liệu của Lê Thị Ngọc Trinh.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cùng bạn giáo sinh Sư phạm Quy Nhơn – Ảnh tư liệu của Lê Thị Ngọc Trinh.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn thời học Sư phạm Quy Nhơn. Ảnh chụp trong xưởng vẽ của hoạ sĩ Đinh Cường – Ảnh: Tư liệu của Đinh Cường.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn thời học Sư phạm Quy Nhơn. Ảnh: Tư liệu của Đinh Cường.

Lúc bấy giờ, trường Sư phạm Quy Nhơn yêu cầu Trịnh Công Sơn soạn một bài hát để trình bày trong Đại nhạc hội. Và bản D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼ ra đời, tên ban đầu là Tiếng hát d̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼. Đó là một bài hát thơ dài gồm 2 phần với 13 đ̼o̼ả̼n̼ ̼k̼h̼ú̼c̼ có tựa đề riêng, xoay quanh t̼h̼â̼n̼ ̼p̼h̼ậ̼n̼ ̼c̼o̼n̼ ̼n̼g̼ư̼ờ̼i̼.

Bài hát được Trịnh Công Sơn sáng tác xoay quanh thân phận con người.
Bài hát được Trịnh Công Sơn sáng tác xoay quanh thân phận con người.

Từ khi “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” được đưa lên Internet – khoảng năm 2001-2002, nhiều người hâm mộ nhạc Trịnh mong muốn tác phẩm này được dàn dựng lại, để âm nhạc của Trịnh Công Sơn được hoàn thiện rõ ràng hơn.

Vào năm 2009, ca sĩ Ánh Tuyết dàn dựng và biểu diễn “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” tại Nhà hát Hòa Bình trong dịp g̼i̼ỗ̼ nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Từ đó, trường ca này, toàn vẹn hoặc trích đoạn, cũng thường được một số người yêu nhạc Trịnh, người ca hát nghiệp dư thu âm hoặc biểu diễn.

Diễn viên điện ảnh Phương Thanh và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn năm 1983. Ảnh: Hà Tường.
Diễn viên điện ảnh Phương Thanh và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn năm 1983. Ảnh: Hà Tường.

>>> Xem thêm: Phương Dung: Thuở mới đi hát, nàng “Nhạn trắng Gò Công” từng kiếm mỗi tháng 200 cây vàng

“D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” của Trịnh Công Sơn chính thức phát hành sau hơn nửa thế kỷ

Hơn 50 năm từ khi D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼ được nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sáng tác, đây là lần đầu tiên tác phẩm này được thu âm chính thức và giới thiệu rộng rãi đến công chúng, qua tiếng hát Đức Tuấn. Kỷ niệm 80 năm ngày sinh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (28/2/1939 – 28/2/2019), ca sĩ Đức Tuấn cùng nhạc sĩ Lê Thanh Tâm đã thực hiện và giới thiệu sản phẩm âm nhạc đặc biệt đĩa đơn D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼, ghi dấu là bản thu âm chính thức đầu tiên dành cho trường ca này.

Đức Tuấn đã làm mới lại "D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼" theo hướng hiện đại.
Đức Tuấn đã làm mới lại “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” theo hướng hiện đại.

Khi Đức Tuấn thực hiện đĩa đơn này, ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh, đại diện gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, đã giúp anh rất nhiều trong việc tìm lại các tư liệu của tác phẩm. Cô chia sẻ “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼ đã nhiều năm nằm im trong ngăn kéo của gia đình hay các nhà sưu tầm.

Với bản thu hoàn chỉnh và chính thức đầu tiên này, bản nhạc được vang lên rộng rãi hơn, đến với nhiều khán giả hơn để di sản nhạc Trịnh Công Sơn thực sự đầy đủ hơn”. Đĩa đơn D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼ được phát hành trên Spotify, Apple Music và iTunes, bên cạnh hình thức phát hành truyền thống là một đĩa đơn vật lý.

Đây là lần đầu tiên tác phẩm "D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼" chính thức được cấp phép.
Đây là lần đầu tiên tác phẩm “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” chính thức được cấp phép.
Những phiên bản trước mặc dù rất xuất sắc nhưng phần lớn là bản in không chính thức.
Những phiên bản trước mặc dù rất xuất sắc nhưng phần lớn là bản in không chính thức.
"D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼" phiên bản Đức Tuấn, phiên bản chính thức đầu tiên.
“D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” phiên bản Đức Tuấn, phiên bản chính thức đầu tiên.

Đĩa đơn “D̼ã̼ ̼t̼r̼à̼n̼g̼ ̼c̼a̼” như một món quà dành cho ngày sinh nhật lần thứ 80 của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và cũng là một nỗ lực thầm lặng của Đức Tuấn khi đến với nhạc Trịnh theo cách riêng của mình.

Theo Nhactrinh.vn, Thanh niên

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *