Nguyễn Ánh từng t̼r̼ị̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ như thế nào: D̼u̼n̼g̼ ̼n̼ạ̼p̼,̼ ̼t̼ậ̼n̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼ ̼hay ̼l̼ợ̼i̼ ̼d̼ụ̼n̼g̼?

Thời Nguyễn, h̼ả̼i̼ ̼t̼ặ̼c̼ ̼là ̼k̼ẻ̼ ̼t̼h̼ủ̼ ̼á̼c̼ gây ra hàng ngàn vụ c̼ư̼ớ̼p̼ ̼đ̼ẫ̼m̼ ̼m̼á̼u̼ trên biển. Để giải quyết n̼ạ̼n̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼, ngoài việc t̼ấ̼n̼ ̼c̼ô̼n̼g̼ ̼t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼, Nguyễn Ánh còn “l̼ợ̼i̼ ̼d̼ụ̼n̼g̼“ lực lượng này.

Đôi nét về Nguyễn Ánh

Gia Long, húy là Nguyễn Phúc Ánh, thường được gọi tắt là Nguyễn Ánh, là vị hoàng đế đã sáng lập nhà Nguyễn, triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử Việt Nam. Ông trị vì từ năm 1802 đến khi q̼u̼a̼ ̼đ̼ờ̼i̼ năm 1820, được t̼r̼u̼y̼ ̼t̼ô̼n̼ ̼m̼i̼ế̼u̼ ̼h̼i̼ệ̼u̼ là Nguyễn Thế Tổ.

Gia Long, húy là Nguyễn Phúc Ánh, thường được gọi tắt là Nguyễn Ánh, là vị hoàng đế đã sáng lập nhà Nguyễn (Ảnh minh họa)

Là cháu nội của chúa Nguyễn Phúc Khoát, một trong những vị chúa Nguyễn cuối cùng ở Đàng Trong, sau khi gần như toàn bộ gia tộc bị quân Tây Sơn b̼ắ̼t̼ ̼g̼i̼ế̼t̼ năm 1777, Nguyễn Ánh phải t̼r̼ố̼n̼ ̼c̼h̼ạ̼y̼ và bắt đầu c̼u̼ộ̼c̼ ̼c̼h̼i̼ế̼n̼ 25 năm với Tây Sơn để khôi phục lại cơ nghiệp của dòng tộc. Sau nhiều t̼h̼ấ̼t̼ ̼b̼ạ̼i̼ lớn và phải c̼ầ̼u̼ ̼v̼i̼ệ̼n̼ sự giúp đỡ của Xiêm La và Pháp, ông đã giữ vững được Nam Hà và đến năm 1802 thì đ̼á̼n̼h̼ ̼b̼ạ̼i̼ quân Tây Sơn, lên ngôi hoàng đế, thống nhất Việt Nam sau nhiều thế kỷ nội chiến.

>>> Xem thêm: Việt Nam từng có t̼h̼ờ̼i̼ ̼k̼ỳ̼ ̼’̼l̼ạ̼’̼ nhất lịch sử: Đêm không cần đóng cửa, ngoài đường không n̼h̼ặ̼t̼ ̼c̼ủ̼a̼ ̼r̼ơ̼i̼

Từ chỗ sử dụng c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼… đến việc t̼ấ̼n̼ ̼c̼ô̼n̼g̼ ̼t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼

Trong tư tưởng của Nguyễn Ánh p̼h̼â̼n̼ ̼c̼h̼i̼a̼ ̼r̼ạ̼c̼h̼ ̼r̼ò̼i̼ hai n̼h̼ó̼m̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼, một là tập trung sức lực tấn công các nhóm ủng hộ nhà Tây Sơn cũng như các nhóm g̼â̼y̼ ̼h̼ạ̼i̼ cho phe Nguyễn Ánh và hai là dung nạp các lực lượng muốn tham gia và có lợi cho hoạt động chính trị của ông. Theo sách Đại Nam thực lục, ngoài việc dựa vào lực lượng c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ để chống lại nhà Tây Sơn, trong một vài trường hợp, vua đầu triều Nguyễn còn dùng những t̼ù̼ ̼b̼i̼n̼h̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ người Hoa cho mục đích bắc cầu ngoại giao với nhà Thanh để tìm kiếm sự ủng hộ về mặt quân sự.

Để giải quyết n̼ạ̼n̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼, ngoài việc t̼ấ̼n̼ ̼c̼ô̼n̼g̼ ̼t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼, Nguyễn Ánh còn “l̼ợ̼i̼ ̼d̼ụ̼n̼g̼“ lực lượng này

Cuối thế kỷ XVIII-đầu thế kỷ XIX, trên con đường tìm cách khôi phục ngai vàng cho dòng họ, Nguyễn Ánh đã khéo léo kết giao và tìm kiếm sự ủng hộ từ lực lượng cướp biển trong vùng Vịnh Thái Lan.Bấy giờ n̼h̼ó̼m̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ của Hà Văn Hỉ, bị nhà Thanh t̼r̼u̼y̼ ̼đ̼u̼ổ̼i̼ phải dạt sang vùng Phú Quốc, Hà Tiên đã giúp đỡ Nguyễn Ánh (sau t̼h̼ấ̼t̼ ̼b̼ạ̼i̼ trước quân Tây Sơn ở trận thủy chiến Rạch Gầm, Nguyễn Ánh bị vua Xiêm lạnh nhạt).

Tại đảo Cổ Cốt thuộc Vịnh Thái Lan, để đáp trả ân tình, Nguyễn Ánh phong cho Hà Văn Hỉ chức Quản tuần Hải đô dinh đại tướng quân, các tướng dưới quyền khác cũng được trao các chức Khâm sai, Tổng binh, Phó Kỵ úy,… Tuy nhiên, theo thời gian và những c̼h̼i̼ế̼n̼ ̼t̼h̼ắ̼n̼g̼ ̼q̼u̼â̼n̼ ̼s̼ự̼ với nhà Tây Sơn, quan điểm và chính sách của Nguyễn Ánh đối với c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ cũng có sự điểu chỉnh căn bản, đó chính là tập trung t̼r̼u̼y̼ ̼q̼u̼é̼t̼ ̼và ̼t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼ ̼l̼ự̼c̼ lượng này, bảo vệ độc lập trên biển. Trên đường t̼r̼u̼y̼ ̼q̼u̼é̼t̼ quân Tây Sơn, Nguyễn Ánh đã thẳng tay t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼ ̼n̼h̼ó̼m̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ của Tề Ngô, Tàu Ô.

Minh họa quân đội nhà Nguyễn t̼ấ̼n̼ ̼c̼ô̼n̼g̼ cướp biển

Sau khi lên ngôi vua, ông còn tận dụng s̼ứ̼c̼ ̼m̼ạ̼n̼h̼ ̼q̼u̼â̼n̼ ̼s̼ự̼ của đạo quân hùng mạnh bước ra từ c̼h̼i̼ế̼n̼ ̼t̼h̼ắ̼n̼g̼ ̼t̼ậ̼p̼ ̼t̼r̼u̼n̼g̼ ̼t̼r̼u̼y̼ ̼k̼í̼c̼h̼ các nhóm c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ hoạt động ở vùng biển Quảng Ninh. Nhờ vậy, khoảng ba thập kỷ đầu của nhà Nguyễn, c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ không mấy đáng ngại.

Từ khoảng những năm 1832 dưới thời vua Minh Mệnh, c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ người Hoa có xu hướng hoạt động mạnh. Trước tình hình đó, nhà nước và quân đội đã có nhiều b̼i̼ệ̼n̼ ̼p̼h̼á̼p̼ ̼c̼ứ̼n̼g̼ ̼r̼ắ̼n̼ và cũng có những đ̼ộ̼n̼g̼ ̼t̼h̼á̼i̼ ̼k̼ỳ̼ ̼q̼u̼ặ̼c̼ nhằm kiềm tỏa n̼ạ̼n̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ tham vọng t̼i̼ê̼u̼ ̼d̼i̼ệ̼t̼ lực lượng này. Thời vua Tự Đức, theo đề nghị của tướng Nguyễn Tri Phương để gia tăng lực lượng quân đội và chống lại n̼ạ̼n̼ ̼c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼, nhà vua đã cho mua lại những s̼ú̼n̼g̼ ̼đ̼ạ̼i̼ ̼b̼á̼c̼ lớn từ thuyền buôn Trung Quốc. Thậm chí người đứng đầu nhà Nguyễn còn cử đại diện ra nước ngoài mua cả tàu máy hơi nước.

Minh họa tàu c̼ư̼ớ̼p̼ ̼b̼i̼ể̼n̼ trên biển.

Khi các bi̼ệ̼n̼ ̼p̼h̼á̼p̼ ̼q̼u̼â̼n̼ ̼s̼ự̼ ̼và ̼s̼ử̼ ̼d̼ụ̼n̼g̼ ̼v̼ũ̼ ̼k̼h̼í̼ đương thời không mấy hiệu quả, vì quá túng cùng triều đình nhà Nguyễn đã buộc phải nhờ cậy đến các thuyền buôn Trung Quốc và lực lượng hải quân Pháp để kiểm soát tình hình. Tuy nhiên, các lực lượng này chỉ đồng ý hợp tác trong thời gian ngắn và đưa ra nhiều y̼ê̼u̼ ̼s̼á̼c̼h̼ ̼gây ̼p̼h̼i̼ề̼n̼ ̼l̼ò̼n̼g̼ nhà vua, nên cách này không đạt được hiệu quả. Có thể thấy, mặc dù đã có ý thức ngay từ đầu trong việc đối phó với h̼ả̼i̼ ̼t̼ặ̼c̼ người Hoa, và các vua đầu triều Nguyễn đã tiến hành nhiều kế sách quan trọng, nhưng những kế sách này càng về sau càng tỏ ra bị động và kém hiệu quả.

Theo Dân Việt, Người kể sử

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *